سوید

زانیاری دەربارەی سوید:

 1. جوگرافیا: 

 سوید کە بە فەرمی بە شانشینی سوید ناسراوە، وڵاتێکی سکاندیناڤیایە و دەکەوێتە باکووری ئەوروپا. گەورەترین وڵاتی وڵاتانی سکاندیناڤیایە و لە ڕۆژئاواوە هاوسنوورە لەگەڵ نەرویج و لە باکووری ڕۆژهەڵاتەوە لەگەڵ فینلاند و لە ڕۆژهەڵاتەوە لەگەڵ دەریای باڵتیک و کەنداوی بۆتنیا هاوسنوورە. سوید جوگرافیایەکی هەمەچەشنی هەیە، کەنار دەریایەکی درێژ و هەزاران دەریاچە و دارستانی چڕ و ناوچەی شاخاوی وەک چیای سکاندیناڤیا لە باکووری ڕۆژئاوای تێدایە.

 2. ژمارەی دانیشتووان:

 ژمارەی دانیشتوانی سوید نزیکەی ١٠.٤ ملیۆن کەسە. پایتەخت و گەورەترین شاری ستۆکهۆڵم کە دەکەوێتە کەنارەکانی ڕۆژهەڵاتی وڵات. شارە گەورەکانی دیکە بریتین لە یۆتۆبۆری، مالمۆ، ئۆپسالا و لوند.

 3. زمان:

 زمانی فەرمی سوید زمانی سویدییە کە زۆرینەی دانیشتوانی سوید قسەی پێدەکەن. زمانی سویدی زمانێکی ژێرمانی باکوورە و هاوشێوەی زمانی دانیمارکی و نەرویجییە. زمانی ئینگلیزی بە شێوەیەکی بەرفراوان قسە دەکرێت و تێدەگات، بەتایبەتی لە نێو نەوەی گەنج و لە ناوچە شارییەکان.

 4. حکومەت و سیاسەت: 

 سوید وڵاتێکی پاشایەتیی دەستووری پەرلەمانییە. پادشای سوید وەک سەرۆکی دەوڵەت خزمەت دەکات، سەرۆک وەزیرانیش سەرۆکی حکومەتە. وڵاتەکە سیستمی فرە حزبی هەیە، پەرلەمانی سویدیش بە ناوی ڕیکسداگ ناودەبرێت. سوید بە سیستەمی چاودێری کۆمەڵایەتی و سیاسەتی پێشکەوتنخوازانە و جەختکردنەوە لەسەر یەکسانی و بەردەوامیی ناسراوە.

 5. ئابووری: 

 سوید ئابوورییەکی زۆر پێشکەوتوو و هەناردەکردنی هەیە. بە کەرتە بەهێزەکانی وەک بەرهەمهێنان، تەکنەلۆژیا، پەیوەندییەکان، دەرمان، ئۆتۆمبێل، و وزەی پاک ناسراوە. سوید شوێنی کۆمپانیا جیهانییەکانی وەک ئایکیا، ڤۆڵڤۆ، ئێریکسۆن، و سپۆتیفایە. ئەم وڵاتە ئاستی ژیانی بەرزی هەیە و زۆرجار لەڕووی گەشەپێدانی مرۆییەوە لە ڕیزبەندی وڵاتانی پێشەنگدایە.

 6. ڕۆشنبیری و میرات: .

 کولتوری سویدی لە ژێر کاریگەری مێژووی دەوڵەمەند و میراتی ڤایکینگ و دیزاینی مۆدێرندایە. سوید بەشدارییەکی بەرچاوی لە بواری ئەدەب، مۆسیقا، فیلم و دیزایندا کردووە. نووسەرانی بەناوبانگی سویدی بریتین لە ئەسترید لیندگرێن، ستیگ لارسۆن و سێلما لاگەرلۆف. مۆسیقای سویدی هەمەچەشنە و هونەرمەندی سەرکەوتووی وەک ABBA و Roxette و Avicii بەرهەم هێناوە. دیزاینی سویدی بە مینیمالیزمی و کارایی و گرنگیدان بە پراکتیزە بەردەوامەکانی ناسراوە.

 7. گەشتیاری:

 سوید کۆمەڵێک شوێنی سەرنجڕاکێش پێشکەش بە سەردانکەران دەکات بۆ گەڕان. ستۆکهۆڵم کە زۆرجار بە "ڤینیزای باکوور" ناودەبرێت، بە دوورگە وێنەکێشەکانی و بینا مێژووییەکان و دامەزراوە ڕۆشنبیرییەکانی وەک مۆزەخانەی ڤاسا و کۆشکی شاهانە ناوبانگی دەرکردووە. لادێکانی سوید دەرفەت بۆ چالاکییەکانی دەرەوە دەڕەخسێنن، لەوانە ڕۆیشتن بە پێ، خلیسکێنە و گەڕان بە پارکە نەتەوەییەکانی وەک ئەبیسکۆ و ساریک. هۆتێلی ئایسهۆتێل لە شاری جوکاسیارڤی کە بە تەواوی لە سەهۆڵ و بەفر دروستکراوە، شوێنێکی سەرنجڕاکێشی ناوازە و بەناوبانگە.

 8. فێستیڤاڵ و نەریتەکان: 

 سوید بە درێژایی ساڵ فێستیڤاڵ و نەریتی جۆراوجۆر بەڕێوە دەبات. شەوی ناوەڕاستی هاوین (Midsommar) جەژنێکی سەرەکییە، کە بە بەخێوکردنی مایپۆل و سەمای نەریتی و ئاهەنگگێڕان دیاری دەکرێت. ڕۆژی لوسیا لە ١٣ی کانوونی دووەم ئاهەنگێکە بۆ ڕووناکی، کاروانەکان نمایش دەکرێن کە بووکێکی لوسیا تاجی مۆمی لەبەردایە. ئاهەنگەکانی کرێفیش کە ئاهەنگ دەگێڕن بۆ نەریتی سویدی خواردنی کرێش، لە هاویندا بەناوبانگن.

 سوید تێکەڵەیەک لە جوانی سروشتی و دیزاینی مۆدێرن و میراتی کولتووری و کوالیتی بەرزی ژیان پێشکەش دەکات. جا تۆ بە شارە زیندووەکانیدا بگەڕێیت، چێژ لە سەرگەرمیەکانی دەرەوە وەربگریت، یان ئەزموونی نەریتە سویدییەکان دەکەیت، سوید بەڵێنی ئەزموونێکی لەبیرنەکراو و پێشوازیکردن دەدات لە دڵی وڵاتانی سکاندیناڤیا.