هەسارەکانی کۆمەڵەی خۆر چۆن دەجوڵێن؟
لە کۆنەوە دەمانزانی کە، جگە لە جوڵە بە بەراورد بە ئەستێرەکان، هەسارەکان جووڵەیەکی ڕێکوپێکی ڕواڵەتی نیشان نادەن. هەندێک جار هەسارەکان بە هەمان ئاراستەی خۆر و مانگ دەجوڵێن (جووڵەی ڕاستەوخۆ)، هەندێک جار بە ئاراستەی پێچەوانە دەجووڵێن (جووڵەی پاشەکشە).
هەسارەکان چۆن دەجوڵێن؟
جوڵەی چاودێرکراوی هەر هەسارەیەک تێکەڵەیەک لە جوڵەی هەسارەکە بە دەوری خۆر و جوڵەی زەوی بە دەوری خۆردا، ڕوونکردنەوەیەکی سادەیە کاتێک دەزانین زەوی لە جوڵەدایە، بەڵام وەسفکردنی لە سیستەمێکدا زۆر قورسە کە تێیدا کە زەوی جێگیرە.
جوڵەی سەرەکی هەسارەکان بریتین لە:
جوڵەی خولانەوەی: لەلایەن هەسارەکەوە بەدەوری میحوەرەکەی خۆیدا ئەنجام دەدرێت.
جووڵەی هەسارەکە، کە بە دەوری خۆردا ئەنجام دەدرێت.
هەسارەی زەوی جوڵەی خولانەوەی ئەنجام دەدات بە ماوەی نزیکەی یەک ڕۆژ.
چۆن هەسارەکان ناڕوخێن؟
بۆچی هەسارەکان ناکەون؟ تەنەکان بەهۆی خێرایی خولگەیانەوە "ناکەونە ناو خۆرەوە". بۆ نموونە زەوی بە تێکڕای خێرایی نزیکەی ٣٠ کیلۆمەتر لە چرکەیەکدا بە دەوری خۆردا دەسوڕێتەوە. ئەگەر خاوتر بووایە خولگەی جێگیر نەدەبوو.
بۆچی هەسارەکان بەردەوام دەبن لە خولاندنەوە؟
بەو پێیەی ڕەنگە دیار بێت، هەسارەکان دەسوڕێنەوە چونکە هیچ هێزێک نییە بۆ ڕێگریکردنیان. ڕاستییەکە ئەوەیە کە هەموو شتێک مەیلی پاراستنی بزووتنەوەکەی هەیە ئەگەر هیچ شتێک دەرنەکەوت کە دژایەتی بکات. ئەم چیرۆکە بە تەقینەوە گەورەکە دەستی پێکرد، ئەو تەقینەوەیەی کە ١٥ ملیار ساڵ لەمەوبەر بووە هۆی دروستبوونی گەردوون.
چی دەبێتە هۆی ئەوەی هەسارەکان بە دەوری خۆردا بسوڕێنەوە؟
ئەمەش لەبەر ئەوەیە کە هێزی کێشکردن هێندە بەهێزە لەسەر خۆر کە هەسارەکانی ناو کۆمەڵەی خۆر بە دەوری خۆردا دەسوڕێنەوە.
لە ساڵی ٢٠٠٦ لە کۆبوونەوەی یەکێتی فەلەکی نێودەوڵەتی پۆلێنبەندییەکی نوێ بۆ تەنەکانی کۆمەڵەی خۆر پێناسە کرا. بەپێی ئەم پۆلێنکردنە نوێیە، پلۆتۆ چیتر بە هەسارەیەک نازانرێت، و لە پۆلێکی نوێدا جێی دەبێتەوە کە پێی دەوترێت هەسارەی کوێر.