کاترینی مەزن، لەدایکبووی شازادە سۆفیی ئانهالت زێربست، یەکێک بوو لە کاریگەرترین و بەتواناترین فەرمانڕەواکانی ڕووسیا. لە ساڵی ١٧٦٢ دوای ئەوەی هاوسەرەکەی ئیمپراتۆر پیتەری سێیەم لە کودەتایەکدا ڕووخێنرا، سەرکەوتە سەر تەختی پاشایەتی. وەک ئیمپراتۆری ڕووسیا، زۆرجار سەردەمی کاترین وەک قۆناغی گۆڕانکاری و مۆدێرنیزاسیۆن بۆ ئەو وڵاتە سەیر دەکرێت.
کاترین ژنێکی خوێندەوار و زیرەک بوو و حەزێکی زۆری بە فەلسەفە و ئەدەب و هونەر هەبوو. ئەو لەگەڵ بیرمەندە دیارەکانی ڕۆشنگەری وەک ڤۆڵتێر و دیدێرۆ نامەنووسی دەکرد، بەمەش نازناوی "ئیمپراتۆری ڕۆشنگەری"ی پێبەخشرا. لە ژێر چاودێری ئەودا، هونەر و زانستەکان لە ڕووسیا گەشەیان کرد و بووە هۆی دامەزراندنی مۆزەخانەی هێرمیتاژ و پەیمانگای سمۆڵنی و لەنێو دامەزراوەکانی دیکەدا.
کاترین وەک مۆدێرنیزەرێک چاکسازی جۆراوجۆری جێبەجێ کرد بۆ پێشخستنی پێگەی سیاسی و ئابووری ڕووسیا. ئەو هەوڵیدا سیستەمی یاسایی و پێکهاتەی کارگێڕی باشتر بکات، یاسای نوێی خستەڕوو کە ئامانجی بەرزکردنەوەی ماف و ئازادییەکانی گەلی ڕووسیا بوو. هەوڵەکانی بۆ کەرتی پەروەردەش گرتەوە، لەوێ پەرەی بە پەرەپێدانی قوتابخانەکان دا و هانی بڵاوبوونەوەی پەروەردەی دا بۆ هەردوو ژن و پیاو.
سەردەمی کاترین بێ تەحەددا نەبوو. ئەو ڕووبەڕووی ڕاپەڕینی ناوخۆیی بووەوە، وەک یاخیبوونی پوگاچۆڤ و ململانێی خاکی لەگەڵ زلهێزەکانی دراوسێ. سەرەڕای ئەوەش توانی لە ڕێگەی فەتحی سەربازی و دیپلۆماسی ستراتیژییەوە خاکی ئیمپراتۆریەتی ڕووسیا بە شێوەیەکی بەرچاو فراوان بکات.
دەستکەوتەکانی لە سیاسەتی دەرەوەیدا بریتی بوون لە دەستەبەرکردنی دەستڕاگەیشتن بە دەریای ڕەش و کریمیا، هەروەها هەڵمەتە سەرکەوتووەکانی دژی ئیمپراتۆریەتی عوسمانی و پۆڵەندا. ئەم سەرکەوتنە سەربازییانە پێگەی ڕووسیای وەک زلهێزێکی گەورەی ئەوروپا چەسپاند.
میراتی کاترین فرەلایەنە، چونکە دەسەڵاتەکەی هەم پێشکەوتن و هەم مشتومڕی بەدوای خۆیدا هێنا. لە کاتێکدا هەوڵەکانی مۆدێرنکردنی و پشتگیرییەکانی لە ڕۆشنگەری ڕووسیای لە جیهانی ڕۆژئاوا نزیکتر کردەوە، بەڵام دەسەڵاتەکەی بە هێڵێکی تاکڕەوانەشەوە دیار بوو کە دژایەتی سیاسیی خنکاند.
لە کۆتاییدا دەڵێین، سەردەمی کاترینی مەزن وەک ئیمپراتۆری ڕووسیا کاریگەرییەکی قووڵی لەسەر مێژووی ئەو وڵاتە بەجێهێشت. پابەندبوونی بە مۆدێرنیزاسیۆن و گەشەپێدانی کولتووری و فراوانکردنی ئیمپراتۆریەتەکە، وەک یەکێک لە دیارترین و کاریگەرترین فەرمانڕەواکانی مێژووی ڕووسیا چەسپاند. میراتەکەی بەردەوامە لە بابەتی لێکۆڵینەوە و سەرسامکردن، ئەو ئاڵۆزی و تەحەددایانەی کە فەرمانڕەوایەک کە تەماحێکی گەورەی هەیە بۆ میللەتەکەی ڕووبەڕووی دەبێتەوە، نیشان دەدات.